W erze szybkiej transformacji energetycznej i rosnącej popularności elektromobilności wiele firm stoi przed pytaniem: jak efektywnie i bezpiecznie przestawić flotę pojazdów na napęd elektryczny? Jednym z kluczowych elementów tej zmiany jest infrastruktura ładowania. Niestety, jak pokazuje rzeczywistość wielu programów wsparcia, dofinansowania na budowę stacji ładowania na zamkniętych terenach firmowych są ograniczone. Na tym tle interesująco prezentuje się program PARP o nazwie „Ścieżka SMART”. Czy pozwala on na uzyskanie wsparcia dla firm inwestujących we własną infrastrukturę ładowania? Przyjrzyjmy się temu bliżej.
Czym jest Ścieżka SMART?
Program „Ścieżka SMART” to jedno z najważniejszych narzędzi wsparcia innowacyjnych przedsiębiorstw w Polsce, realizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) w ramach Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) 2021-2027. Celem programu jest finansowe wsparcie projektów badawczo-rozwojowych, wdrożeń innowacji oraz transformacji cyfrowej i ekologicznej firm.
Kto może skorzystać?
Program skierowany jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które prowadzą działalność na terenie Polski. Firmy mogą ubiegać się o wsparcie na projekty obejmujące m.in.:
- prowadzenie prac B+R,
- wdrożenie wyników prac B+R do działalności gospodarczej,
- zazielenienie przedsiębiorstw (green transition),
- cyfryzację procesów,
- rozwój kompetencji i internacjonalizację.
Dodatkowo, w przypadku konsorcjów, udział mogą brać jednostki naukowe i organizacje pozarządowe. Warto zwrócić uwagę, że Ścieżka SMART to jeden z najbardziej elastycznych programów – można go konfigurować zgodnie z potrzebami danego projektu.
Moduły programu Ścieżka SMART
Aby złożyć wniosek, firma musi wybrać co najmniej jeden z dwóch modułów podstawowych:
- Moduł B+R (badania i rozwój) – obejmuje prowadzenie działań naukowych i prac rozwojowych mających na celu opracowanie nowych produktów, usług lub technologii.
- Moduł Wdrożenie innowacji – umożliwia wdrożenie wyników własnych lub nabytych prac B+R do praktyki gospodarczej.
Do tego można dobrać moduły fakultatywne:
- Infrastruktura B+R,
- Cyfryzacja,
- Zazielenienie przedsiębiorstwa,
- Kompetencje,
- Internacjonalizacja.
Każdy z tych modułów ma swoje wymagania formalne, cele i wskaźniki, które muszą być spełnione. Projekty, które łączą kilka modułów, są często lepiej oceniane ze względu na kompleksowość i większy wpływ na gospodarkę.
Czy stacje ładowania pasują do programu?
Stacje ładowania mogą wpisywać się w program Ścieżka SMART, ale tylko w określonych warunkach. Kluczowe jest spełnienie wymogu innowacyjności na poziomie co najmniej krajowym. To oznacza, że budowa typowej stacji ładowania nie wystarczy – musi to być projekt zawierający nowatorskie podejście, np.:
- inteligentne zarządzanie mocą i rozkładem ładowania,
- integracja z systemami zarządzania flotą,
- autorski system monitoringu i predykcji zużycia energii,
- testowanie nowej technologii ładowania lub typu stacji,
- wdrażanie rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji (AI) lub uczeniu maszynowym,
- stacje hybrydowe z funkcją ładowania i magazynowania energii.
Tego typu projekty mogą zostać uznane za innowacyjne i kwalifikować się do wsparcia w ramach Ścieżki SMART.
Jakie moduły warto uwzględnić przy planowaniu stacji?
- Wdrożenie innowacji: jeśli stacja ładowania korzysta z autorskich rozwiązań lub wprowadza nowe technologie, może być elementem innowacji produktowej lub procesowej.
- Zazielenienie przedsiębiorstwa: stacja jako element redukcji emisji i poprawy efektywności energetycznej.
- Cyfryzacja: jeśli planujesz integrację systemu ładowania z aplikacjami, platformami flotowymi czy chmurą.
- Kompetencje: jeśli planujesz przeszkolenie zespołu w zakresie obsługi i zarządzania infrastrukturą.
Ile można dostać?
Poziom wsparcia zależy od rodzaju kosztów i wielkości firmy. Przykładowo:
- koszty prac B+R mogą być refundowane do 80%,
- wdrożenie innowacji – do 70%,
- cyfryzacja lub zazielenienie – zazwyczaj 50-60%,
- infrastruktura B+R – do 70%.
Wartość dofinansowania w Ścieżce SMART może wynieść od kilkuset tysięcy złotych do kilkunastu milionów. Istotne jest dobre zaplanowanie budżetu i przedstawienie wiarygodnych prognoz.
Przykład projektu: stacja ładowania z inteligentnym zarządzaniem energią
Firma transportowa z województwa śląskiego planowała wdrożenie innowacyjnego systemu stacji ładowania z automatyczną alokacją mocy w zależności od zapotrzebowania pojazdów oraz prognoz pogodowych. Projekt obejmował prace B+R nad algorytmem optymalizacji ładowania, wdrożenie systemu zarządzania energią oraz integrację z wewnętrzną platformą logistyczną.
Dzięki zastosowaniu Ścieżki SMART, firma uzyskała ponad 4 mln zł wsparcia na wdrożenie rozwiązań cyfrowych i zazieleniających flotę. Efektem było nie tylko obniżenie kosztów energii, ale też znaczne zwiększenie niezawodności planowania operacyjnego.
Najczęstsze błędy przy aplikowaniu
- Brak jasnego uzasadnienia innowacyjności projektu – często wnioskodawcy opisują rozwiązanie jako „nowe”, ale nie pokazują, co je odróżnia od istniejących technologii.
- Niespójność w dokumentacji – opis projektu, harmonogram, budżet i cele muszą być zintegrowane.
- Niedoszacowanie kosztów lub zbyt optymistyczne założenia.
- Brak planu komercjalizacji – nawet wewnętrzne rozwiązanie musi pokazywać potencjał wzrostu wartości firmy.
Wskazówki praktyczne dla firm
- Rozpocznij przygotowania z wyprzedzeniem – zebranie danych, analiz i partnerów zajmuje czas.
- Skorzystaj z pomocy doświadczonych doradców – program ma wysokie wymagania formalne.
- Postaw na autentyczną innowacyjność – benchmarki rynkowe, badania, testy pilotażowe pomogą to udowodnić.
- Uwzględnij przyszły rozwój – projekt powinien mieć potencjał skalowania i adaptacji.
Terminy i formalności
Nabór wniosków do edycji 2025 trwa od 6 maja do 26 czerwca. Dokumentacja konkursowa jest obszerna i wymaga precyzji. Wnioskodawca musi dostarczyć szczegółowy opis projektu, harmonogram, kosztorys, analizę ryzyka oraz plan wdrożenia i eksploatacji.
Projekty oceniane są według kryteriów takich jak:
- poziom innowacyjności,
- wpływ gospodarczy i środowiskowy,
- spójność i realność założeń,
- potencjał wdrożeniowy i komercjalizacyjny.
Korzyści z uwzględnienia infrastruktury ładowania we wniosku SMART
- rozwój własnych kompetencji i technologii,
- wzrost wartości przedsiębiorstwa,
- budowa pozycji lidera innowacji w branży transportowej,
- możliwość dalszego rozwoju i skalowania rozwiązań,
- dostęp do know-how i partnerów branżowych.
Zagrożenia i wyzwania
- konieczność udowodnienia innowacyjności (dokumentacja, benchmarki),
- wysokie wymagania formalne i proceduralne,
- duża konkurencja i ograniczona pula środków,
- konieczność utrzymania rezultatów projektu przez kilka lat.
Podsumowanie
Program „Ścieżka SMART” może być realną szansą na dofinansowanie budowy innowacyjnych stacji ładowania na potrzeby firmy. Nie zastąpi on klasycznych dotacji dla ogólnodostępnej infrastruktury, ale daje przestrzeń dla rozwiązań nowatorskich, eksperymentalnych, cyfrowych. Dla przedsiębiorstw myślących długofalowo o rozwoju elektromobilności wewnętrznej, to szansa, której warto się przyjrzeć.
Zainteresowany wdrożeniem takiego projektu? Skontaktuj się z zespołem Greenkick i sprawdź, jak możemy Ci pomóc w przygotowaniu wniosku i rozwoju infrastruktury ładowania EV w oparciu o innowacje i z dofinansowaniem.